Buzulların en görkemli ve korkutucu doğa olayları arasında yer aldığı rahatlıkla söyleyebilir. Deniz dağları buz, kaya, kar ve siltten oluşan dağlardır ve denizlerde yavaşça hareket ederek kırılır ve yığılırlar. Aynı zamanda sayıları dünya çapında giderek azalmaktadır. 2050 yılına kadar Kilimanjaro'nun ve Afrika'nın buzulları sonsuza dek yok olmayla karşı karşıyadır. Araştırmacılar bunun baş sorumlusu olarak iklim değişikliğini göstermektedirler. Bilim insanları artık küresel emisyonları azaltma çabalarına rağmen yok olmalarını durdurmak için yapılabilecek çok az şey olduğunu söylemekteler.
İklim değişikliği söz konusu olduğunda, dünya hızla bir dönüm noktasına yaklaşmaktadır. NASA'ya göre, hasar artık tipik bir insanın ömrü dahilinde bile onarılmaz. Ancak insanlar hala bu zararı hafifletebilirler, ne var ki bunu yapmak için zamanları azalıyor. İklim değişikliği konusunda eylemsizlik, gezegendeki buzulların erimesini hızlandırıyor. Peki o zaman buzullar neden Dünya için bu kadar önemli?
Peki…
Buzullar bizim için ne ifade ediyor?
Buzullar tam olarak nedir? Amerika Birleşik Devletleri Jeoloji Araştırmaları Kurumu (USGS) buzulu kara kökenli kaya, tortu, buz, kar ve sudan oluşan büyük bir kütle olarak tanımlamaktır. Bazı buzullar suya doğru yol alsa da büyük çoğunluğu karada bulunur. Dünyadaki buzulların çoğunluğu kutuplarda yer almaktadır. Konum, buzul büyüklüğü, sıcaklık rejimi ve daha fazlası dahil olmak üzere birçok unsur, buzulları sınıflandırma girişimine katkıda bulunur.
Sınıflandırma işlemi giderek daha da rafine hale gelmektedir. Örneğin, buz tabakaları devamlılık arz ediyorsa, dört bir yöne doğru hareket ediyorsa ve Grönland ya da Antarktika kadar büyükse buzuldur; bunlardan daha küçük olanlara buz örtüsü adı verilmektedir. Dağ buzulları önceden belirlenmiş bir rota boyunca ilerleyen buzullardır. Buz alanı, dağların buzullarla kaplı geniş bir alanıdır. Yüzyıllar boyunca karın birikmesi ve sıkışarak buz haline gelmesiyle buzullar oluşur.
İklim değişikliği ve buzullar konusunda ne durumdayız?
İklim değişikliğinden söz edildiğinde, küresel hava modellerinde ve ortalama sıcaklıklarda meydana gelen uzun vadeli değişimlerden bahsedilmektedir. Doğal nedenlerden dolayı bazı iklim değişiklikleri kaçınılmaz olsa da tüm bilimsel kuruluşlar ve literatür, iklim değişikliğinin büyük bir kısmından sanayileşmenin sorumlu olduğu konusunda hemfikirdirler. Küresel ısınmanın doğal dünya üzerindeki etkileri çok geniş kapsamlıdır. Bu nedenle, dünyanın dört bir yanındaki buzullar daha önce görülmemiş oranlarda erimektedir. Karbondioksit gibi sera gazlarının neden olduğu artan sıcaklıklar nedeniyle buzullar ve buzul örtüleri çok hızlı bir şekilde erimektedir.
Uluslararası Dünya hava tahminleri kuruluşlarının öngörülerine göre, şu andaki şartlar göz önünde bulundurulursa, 2100 yılına kadar tüm buzulların şaşırtıcı bir şekilde üçte biri yok olacaktır. Buzul erimesinin mevcut durumu bilim insanlarını çözüm bulmaya zorlamaktadır.
Buzullar dünya nüfusunun önemli bir kısmına tatlı su sağladığı da göz önüne alınırsa bu büyük bir önem taşımaktadır.
Buzullar dünyadaki tatlı suyun önemli bir kısmını sağlamaktadır, ancak bu gerçek genellikle göz ardı edilmektedir. Buzul buzu, gıda, enerji, su ve daha fazlası için ona bel bağlayan bir milyardan fazla insanın hayatta kalması için gereklidir. Buzullar aslında dünyanın dört bir yanındaki sıradağlar üzerinde yılan gibi kıvrılıp uzanan devasa nehirler olduğundan, evlerini yakınlarda yapan insanlar için güvenilir bir tatlı su kaynağı sağlarlar. Himalayalar, And Dağları ve diğerleri gibi bazı bölgeler büyük ölçüde buzul suyuna bağımlıdır.
Buzullarda depolanan su yılın en kurak aylarında bile kullanılabilir. Bu olmadan bazı toplulukların yıl boyunca güvenilir su kaynağına sahip olamayacağı ihtimal dahilindedir. Bazı tahminlere göre, buzullar dünyadaki tatlı suyun %75 ini depolamaktadır.
Bilim insanları buzul değişikliklerini sıcaklık ve yağıştaki değişiklikler için bir ölçüt olarak kullanmaktadır. Buzullar iklimin nasıl değiştiğinin değerli bir göstergesidir, çünkü buzlar eridikçe ve yeniden oluştukça sürekli yer değiştirirler. Buzulların erimesine ek olarak, bilim insanları artan deniz seviyelerini izlemek için buz erimesini takip edebilirler. Buzullardaki buzlar eridikçe deniz seviyeleri yükselir.
Dolayısıyla eriyen buzullara çok dikkat edilmesi gerekmektedir. İçinde bulunduğumuz yıllarda buzullardaki aşırı erime oluşumu dikkat ile izlenmelidir.