Kahramanmaraş'ın Pazarcık ve Elbistan ilçelerinde meydana gelen ve 10 ili etkileyen 7,7 ile 7,6 büyüklüğündeki depremler uzman isimler tarafından yorumlandı. Yerbilimci Prof. Dr. Cenk Yaltırak depremin büyüklüğünün aslında 11 olduğunu belirtirken İtalya Ulusal Jeofizik ve Volkanoloji Enstitüsü Başkanı Carlo Doglioni Türkiye'nin 3 metre hareket ettiğini ve olağan üstü bir durum olduğunu söyledi. Prof. Dr. Martin Mai ise ikinci büyük depremin sıradışı bir durum olduğunu belirtip, "Çok kötü bir tesadüf diyebiliriz" dedi. İşte uzmanların depreme ilişkin yorumları...
Kahramanmaraş'ın Pazarcık ve Elbistan ilçelerinde meydana gelen ve toplamda 10 ili etkileyen 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki deprem Türkiye'yi derinden sarstı.
Türkiye yaralarını sarmaya devam ederken 7 gün milli yas ve 10 ilde 3 ay boyunca OHAL ilan edildi.
"Yüzyılın felaketi" olarak nitelendirilen deprem uzman isimler tarafından yorumlandı.
Yerbilimci/ Prof. Dr Cenk Yaltırak şu ifadelerle felaketin boyutunu anlattı;
"Şimdi size kısaca herkesin anlayabileceği sadelikte dünkü 2 depremin aslında kaydedilen 7,7 / 7,6 değil, şiddet/enerji boşalımı parametresine göre 11 şiddetinde olduğunu anlatmaya çalışacağım. Depremde gerçek güç tanımlaması ve ölçümü yeryüzüne yakınlığı ve süresine bakılarak hesaplanır. Bu ana kritere göre bakınca "9 saat gibi çok kısa bir zaman aralığında" 7'nin üzerinde aynı bölgede deprem olduğu bugüne kadar dünyada hiç görülmemiş ve yaşanmamış bir olay. Dünkü yaşanan iki deprem birbirine (30 km) yan yana sayılabilecek bir lokasyonda olmuştur. Bu da bugüne kadar görülmüş bir şey değil.
JAPONYA İLE KIYASA TEPKİ
Burada birçok cahil, bilgisiz ve kötü niyetli insan Japonya'daki yaşanan 9 şiddetinde ki depremle bunu ölçüyor. Japonya'daki deprem; kıyıdan 110 km. açıkta, okyanusun 28 km. altında yaşanmıştır.
Bizim depremimiz ise yeryüzüne sadece 7 km. gibi çok çok yakın mesafede olmuştur. 2. önemli aradaki fark ise, iki depremin arasındaki süredir.
Japonya'daki deprem 36 saniye, dünkü yaşanan depremler ise toplamda 103 saniye gibi bugüne kadar yaşanmamış bir uzunlukta sürmüştür.
Bu o kadar büyük ve şiddetli bir deprem ki; Trabzon'dan Hatay'a (885 km) Eskişehir'den Kars'a kadar (1340 km) büyük bir coğrafyada çok ciddi şekilde hissedildi.
PEKİ, BU DEPREMİN YIKIM GÜCÜNÜ BİLMEYENLERE NASIL GÖSTEREBİLİRİZ?
8 şiddetindeki bir deprem 60 megatonluk bir atom bombası kadar enerji üretir. Dünkü 2 deprem 7,7 ve 7,6 şiddetindeydi.
Şu an dünyadaki en güçlü nükleer savaş başlığı sadece 2 megaton!
60 NÜKLEER BOMBA GÜCÜNDE
İşte bu kadar büyük coğrafyada, bu kadar etkili olmasının sebebi yere yakınlığı ve çok uzun sürmesindendir. Yani dünkü deprem; 120 megaton güç çıkışı ile tarihte görülmemiş bir enerji boşalmasına sebep olmuştur. (60 en güçlü nükleer bomba gücünde)
DAHA ÖNCE BÖYLESİ GÖRÜLMEDİ
"2 megaton ne demek, yıkıcı güç olarak ne yapar" diye sorarsanız; Japonya Nagazaki'ye atılan atom bombası 1,2 megaton gücündeydi. İşte biz dün arka arkaya "tarihte eşi benzeri yaşanmamış devasa büyüklükte" iki deprem yaşadık. Bunları bilelim ve "lütfen paylaşalım" ki insanlar bilgi kirliliğinde dezerformasyona maruz kalmasınlar. Son 200 senede Türkiye'de 13 tane 7'nin üzerinde deprem yaşanmış, ilk defa 9 saat arayla bu kadar şiddetli 2 deprem bu coğrafyada meydana gelmiş..
Daha önce böylesi hiç olmamış, görülmemiş! Bu bir ilk."
TÜRKİYE 3 METRE KAYDI
İtalya Ulusal Jeofizik ve Volkanoloji Enstitüsü Başkanı/Carlo Doglioni ise Türkiye'nin bu deprem ile 3 metre kaydığını söyledi.
Doglioni şu ifadeleri kullandı; "Türkiye, 30-40 saniye içinde üç metre hareket etti! Bu daha önce yaşanmış, görülmüş bir durum değil. Bu o kadar güçlü ve şiddetli bir deprem ki yıkılan binaların hepsi depremin enerji dalga boyunun gittiği yöne doğru yıkılmış. Maraş'ın dağ silsilesinde yaklaşık 40 km'lik bir yarık oluştu. Bu olağanüstü bir durum. Türkiye 3 metre Arap Yarımadası'na doğru kaydı. Kahramanmaraş’taki depremler o kadar şiddetliydi ki Grönland ve Danimarka'da da hissedildi."
JEOFİZİK UZMANI MARTIN MAİ BİLE ŞAŞIRDI
Söz konusu depremler Jeofizik Uzmanı Martin Mai'yi de hayrete düşürdü. Prof. Dr. Martin Mai, ikinci büyük depremin sıradışı bir durum olduğunu belirtip, "Çok kötü bir tesadüf diyebiliriz" dedi. Ünlü jeofizik uzmanı, İstanbul için de flaş bir uyarıda bulundu. "Bu depremler aslında bilim camiası tarafından bekleniyordu ama ön göremeyiz bu depremleri. Uzun vadede bir noktada olması gerektiğini biliyoruz. Buradaki Doğu Anadolu fay hatları içinde çok büyük bir deprem beklentisi vardı. Bu hasarı görmek beni çok üzüyor."
BÖLGEDE YAKIN ZAMANDA BAŞKA DEPREMLER BEKLENİYOR MU?
Buradaki deprem uzun vadeli tektonik plaka hareketlerinden kaynaklanıyor. Arabistan plakası ile Anadolu plakasının üstüne çıkıyor. Bunu engelleyemeyiz. Ancak dün görülen bu 2 deprem kendi artçılarına yol açtılar ve bunlar da hasar verebilir. Özellikle zayıflamış binaları yıkabilir. Burada daha fazla 5,0 -6,0 büyüklüğündeki depremleri beklemeliyiz.
İKİNCİ DEPREM NASIL O KADAR BÜYÜK VE AYNI BÖLGEDE OLABİLİYOR?
Bu çok çok önemli... Çok sıra dışı bir şey. Bu depremlere çiftli deriz. Yani tek 1 deprem ve ardından artçı değil 2. büyük deprem olur. Hem mekân olarak hem de süre olarak. 2. Deprem 100km uzakta oldu yalnızca. Buradakinin sonucu da değişime yol açtı bölgede. Buradaki ikinci fay hattını devreye soktu.
Doğu-batı hattını devreye soktu. Yani jeolojik yapı aktive hale geldi. İlk depremden sonra ve bu sıra dışı bir durum. Çok kötü bir tesadüf diyebiliriz daha önce gözlemlerimiz var dünya çapında ancak çok sık olmuyor.
